انحصار طلبی مذموم وممدوح
انواع استئثار(انحصار طلبی)
"لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ.
ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻟﺎﻳﻞ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺗﺮﺍﺯﻭ [ ﻱ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺣﻖ ﺍﺯ ﺑﺎﻃﻞ ] ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺮﺩم ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮ ﺧﻴﺰﻧﺪ".(١)
انحصار طلبی به معنای تقدیم خواسته های خود,هواداران واقوام بر خواسته های دیگران است.
بنابراین می توان گفت,صرف تقدیم مذموم نیست,بلکه آنچه مذموم است,تقدیم ناحق خود واطرافیان است.
استفاده از رانت ها و رابطه ها در مناسب مختلف حکومتی برای رسیدن به مطامع ومنافع شخصی,ونادیده گرفتن حق هزاران نفر دیگر که نسبت به ما دارای اولویت اند,با هیچ منطقی عقلی واخلاقی سازگار نیست,واین انحصار طلبی مذموم است.
اما گاهی انحصار طلبی ستوده است مانند ویژه ساختن خود برای حق و اطاعت از حق,که همان ویژه ساختن خود برای خدای تعالی است کما اینکه خدای متعال بعضی از امور را برای خود ویژه قرار داده است,مانند بعضی از علوم.
پی نوشت: حکمت نامه پیامبر اعظم,محمدی ری شهری,جلد٨,ص۴٧۵
(١)الحدید،٥٢